День: 12 января 2021

Բնագիտատեխնիկական ստուգատեսի ընթացքում Էմանուել Շահբազյանը ընտանեկան ճամբարում իրականացնում է բնագիտական փորձ։ Ավելին տեսանյութում՝

Ձմեռային Ազգագրական փառատոնի և «Դյուցազնապատում» նախագծերի շրջանակներում ազգային խաղեր կկազմակերպի և դյուցազնապատումից կենդանի ընթերցումներ կիրականացնի վանեցի, ազգային մշակույթի կրող Ռուբեն Կարապետյանը, ով սովորողներին կծանոթացնի ազգային խաղերին, կենդանի բարբառով ավանդազրույցներ կպատմի Փոքր Մհերի մասին։

Իրականացման օրը,ժամը ՝ 19․01, 11։00

Վայրը՝ Հյուսիսային դպրոց-պարտեզ երաժշտության սրահ

Մասնակիցներ՝ Ընթերցասեր- թատերասերների և 2․3 ջոկատները

Նպատակը՝

• ազգային մշակույթի յուրացում, փոխանցում
• տարածում

Խնդիրներ՝

• մոռացված խաղերի վերհանում
• յուրացում
• խաղերի  տեսագրում, ձայնագրություն

Ծրագրում՝

• Ջուր տու քշի
• Կլոր էշ
• Ղաիշլախտի
• Տզզ

«Մհերի դուռ» ավանդազրույցի ընթերցում։

Նախագծի ամփոփումն՝ այստեղ։

Ջուրը

Վերցնենք 2 հատ բաժակ, ֆոլգա և ֆլոմաստեր: Բաժակները լցնենք ջրով, այնպես որ երկուսի մեջ էլ լինի հավասար քանակությամբ ջուր և ջրի մակարդակը բաժակում ֆլոմաստերով նշենք: բաժակներից մեկը  փակենք ֆոլգայի կափարիչով: Բաժակները մի քանի օր դնենք տաք տեղում: Հետո նորից չափենք ջրի մակարդակը: Ո՞ր բաժակում ջուրը պակասեց:

Վազվզող փայտիկները

Մեզ անհրաժեշտ է ջրով լի թաս, 8 հատ փայտիկ (ատամ մաքրող փայտիկներ) մեկ կտոր շաքար, աման լվացող հեղուկ

Փայտիկները դասավորում ենք ջրով լի թասի մեջ` ճառագայթների նման:

Թասի կենտրոնում զգուշորեն դնում ենք շաքարի կտորը`փայտիկները  կհավաքվեն կենտրոնում, շաքարի շուրջ: Հետո գդալով ջրից  հանենք շաքարի կտորը : Կաթուցիչով (пипеткой) ջրի մեջ կաթեցնենք մի քանի կաթիլ աման լվացող հեղուկ: Փայտիկներն անմիջապես կցրվեն:

Աղը, աղացած պղպեղն ու փուչիկը

Աղն ու աղացած պղպեղը (սև կամ կարմիր) լավ խառնում ենք, լցնում՝ թղթի վրա: Փուչիկ փչում ենք, շփում բրդյա շորին, հետո  մոտեցնում ենք խառնուրդին:

Աղացած պղպեղը կկպչի փուչիկին, իսկ աղը կմնա իր տեղում:

Հրաբուխ

Այս փորձի համար անհրաժեշտ է պլաստիլին,սոդա,քացախ, ներկանյութ կամ սննդային ներկանյութ, կարելի է օգտագործել նաև բազուկի հյութ, աման լվացող հեղուկ:

Պլաստիլինը շրջանաձև ծեփենք ,տափակեցնենք ու դնենք ստվարաթղթի վրա, լավ կպցնենք, ամրացնենք ստվարաթղթին: Կողքերից  ծեփենք պատեր, ամբողջը կնմանվի փոսի:Կամ կարող ենք վերցնել  փոքր աման, բաժակ և այն պատել պլաստիլինով :

Պատրաստենք <<լավան>>: Վերցնենք 1 ճաշի գդալ աման լվացող հեղուկ ,մի քիչ ներկանյութ և 1 ճաշի գդալ սոդա : Այդ ամենը խառնենք:Այդ խառնուրդը լցնում ենք պլաստիլինե փոսի մեջ և վրան ավելացնում  քացախ/ բաժակի ¼ մասը / կամ 50 գրամ/

Սկսվում է բուռն  ռեակցիա, ամեն ինչ սկսում է եռալ, փոսիկից դուրս է թափվում  գունավոր փրփուր: Ստացվում է իսկական հրաբուխ:

Կամ կարող ենք այսպես անել .նախ առաջինը լացնում ենք 1 ճաշի գդալ սոդա,հետո ավելացնում ենք 1 ճաշի գդալ աման լվացող հեղուկ և ներկանյութ: Վերջում այդ ամենի վրա լցնում ենք քացախ/ 40-45 մլ/ և սկսվում է իսկական հրաբուխ:

Աղբյուրը՝

Դպրոց-պարտեզ ուսումնական կենտրոն